Muziek

Voor veel mensen is muziek heel belangrijk in hun leven. Ze kunnen bijna niet zonder en hebben de hele dag muziek aan, de radio in de auto, de telefoon in de trein of op het werk en in het weekend naar een concert of ze musiceren zelf.

In mijn boek gaat de man van Lia, Peter, naar een concert van vrienden. Lia, die dan nog geen CI heeft, gaat niet mee, ze verzint een smoes. In werkelijkheid gaat ze niet mee omdat muziek niet mooi meer klinkt voor haar. Niet zo handig om dan een smoes te verzinnen natuurlijk, ze had er gewoon voor uit moeten komen dat muziek met een hoortoestel als een afschuwelijke brij van geluiden klinkt. Dat komt omdat muziek heel complexe geluiden zijn, veel complexer dan spraak. Dezelfde noot uit een viool klinkt heel anders dan diezelfde noot uit zeg een piano of een fluit. Daarnaast klinkt de muziek dan wat harder, dan wat zachter en al die verschillende tonen met elk hun eigen klank, komen samen in muziek. Maar niet alleen klinkt een blokfluit anders dan een piano, ook het materiaal van het instrument bepaalt de klank. Denk maar aan het verschil tussen een dwarsfluit of een blokfluit en nog anders klinkt een speelgoedfluitje van plastic. Voor veel slechthorenden klinkt muziek altijd alsof het op speelgoedinstrumenten wordt gespeeld. Bij een orkest heb je dan plastic viooltjes, plastic fluiten en trommels van blik. Je kunt je voorstellen dat dat niet iets is waar je voor je plezier naar luistert. Sommige slechthorenden doen dan ook hun hoortoestel uit als ze naar muziek luisteren, zo kennen ze de muziek en ze hebben er geen last van dat hun hoortoestel de verschillende klanken tot één grote brij vervormt. Maar als je zo ernstig slechthorend bent als Lia of ik, is dat geen optie. Als wij ons hoortoestel uit doen, horen we vrijwel niets meer en dat is natuurlijk ook niet de bedoeling.

Toen ik een CI kreeg, verwachtten veel mensen dat ik daarna muziek wél mooi zou vinden klinken. Helaas, dat is niet zo. Een CI is gemaakt om spraak te herkennen. Dat gaat dan ook heel goed, maar de complexiteit van muziek is nog steeds te moeilijk voor dit stukje technisch vernuft. Ga ook maar na: in het slakkenhuis van een goedhorende zitten zo'n twintig- tot dertigduizend trilhaartjes die de gehoorzenuw aansturen. Die worden bij een CI vervangen door twintig elektroden. Dan is het al heel wat dat je er überhaupt mee kunt verstaan en er ook verschillende klanken mee kunt onderscheiden. Dat is het werk van je hersenen, die zo goed hun werk doen dat ze van die twintig impulsen, toch wel een heleboel verschillende klanken kunnen maken. Dat gaat niet zomaar en daar moet je dus flink voor oefenen. Met muziek kan dat ook zo gaan: het kan een hele tijd duren, je moet er in elk geval heel veel en heel lang voor oefenen, maar sommige CI dragers kunnen dan toch weer genieten van de (nieuwe) muziek. Ik zeg 'nieuwe' omdat muziek nooit meer zo klinkt als je gewend was. Of je nou slechthorend was en langzaam doof bent geworden, of dat je goedhorend was en plotseling doof werd, muziek zal altijd anders klinken dan je gewend was en een heel orkest zal altijd lastig blijven.

En ik? Ik heb nooit zo van muziek kunnen genieten als veel anderen, daarvoor ben ik te lang slechthorend geweest. Dat is ook de reden dat ik nooit een instrument heb leren bespelen. Het is voor mij dan ook niet iets dat ik heel erg mis. Toch is er muziek die ik wel kan waarderen: mijn oudste dochter speelt dwarsfluit. Een enkel instrument, dat gaat prima en ik vind het leuk dat ze dat doet. Ik vind het fijn dat ik, ondanks mijn beperking, haar kan horen spelen en tonen kan horen die ik voordat ik het CI kreeg, niet kon horen. Verder zing ik graag. De liedjes die ik nog uit mijn jeugd ken, leer ik aan mijn kinderen, die vrolijk met mij meezingen, thuis. Mocht ik dan vals zingen, dan heeft alleen mijn gezin er last van.

Vel groetjes, Saskia


Twitter Facebook LinkedIn Volgen


Reacties

Ontzettend verhelderend voor alle normaal horenden en een hart onder de riem voor allen die dat niet zijn!!!
Het trof me heel bijzonder want bij dit aspect van een CI (dat het alleen spraakherkenning bevordert of herstelt) had ik nog nooit stilgestaan.
Dank je wel lieve Saskia en het is duidelijk dat je missie nog lang niet voltooid is! Doorgaan dus.
Liefs van je supporter Ine
Ine Dijksterhuis, op 02-08-18
Dank je wel, Ine!


Kleurtjes

Hoezo bijzonder?

Vooroordelen?

Je hoort toch goed?

Week tegen Eenzaamheid